توسط : به گزارش آوای فرهنگی ، در دنیای فناوری و اختراعات، ابزارهای بسیاری وجود دارند که زندگی انسان‌ها را آسان‌تر می‌کنند. تلفن همراه یکی از موفق‌ترین اختراعات قرن بیستم است. امروزه تلفن همراه به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره انسان‌ها تبدیل شده است و تصور زندگی بدون تلفن همراه تقریبا غیر ممکن است.
این روزها تلفن همراه به عضوی مهم در خانواده‌ها تبدیل‌شده که آموزش‌های آنلاین، سرگرمی‌ها و انجام کارهای روزمره، خدمات آنلاین بانکی و … را می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین علل آن عنوان کرد. مانند هر فناوری یا ابزاری، تلفن همراه نیز یک شمشیر دو لبه است و در شرایطی که به ناچار آموزش رسمی از طریق فضای مجازی پیگیری می‌شود استفاده نادرست از آن می‌تواند آسیب‌های مختلفی به همراه داشته باشد، لذا باید با این عضو جدید با حساسیت و دقت بیشتری برخورد کرد.
شوربختانه گپ زدن با دوستان یا انجام بازی‌های موبایلی در کنار آموزش‌های مجازی، یا حتی در زمان برگزاری کلاس‌ها، روز به روز در حال افزایش است. این امر منجر به عدم توجه کودکان به مطالب درسی، از دست دادن دروس مهم و در نتیجه افت تحصیلی می‌شود. تلفن‌های هوشمند نه تنها کودکان را از یادگیری واقعی مطالب درسی منحرف می‌کنند بلکه ممکن است به ابزاری متقلبانه برای کسب نمرات خوب در امتحانات تبدیل شوند. استفاده از ماشین حساب داخلی در امتحاناتی که استفاده از ماشین حساب مجاز نیست، ذخیره عکس یا اطلاعات مرجع برای تقلب در امتحان یا حتی مبادله پاسخ با سایر دانش‌آموزان از طریق گپ در طول امتحان، در مدارس مختلف مشاهده شده است. چنین رفتاری نه تنها بر عملکرد تحصیلی تأثیر می‌گذارد بلکه منجر به یک مسئله شخصیتی نیز می‌شود.
کودکان ممکن است تا دیر وقت بیدار بمانند و با دوستان خود صحبت کنند، بازی کنند یا از طریق شبکه‌های اجتماعی به گفتگوهای طولانی با دوستان خود بپردازند، که این امر منجر به خستگی مداوم و بی قراری شده و زندگی تحصیلی آنها را مختل می‌کند. خواب آلودگی بیش از حد باعث می‌شود تا کودکان نتوانند روی آنچه در مدرسه آموزش داده می‌شود تمرکز کنند. از این رو، خواب آلودگی و خستگی مداوم علاوه بر آسیب‌های جسمی و روحی، یک اثر دومینو وار دارد که در تمام زمینه‌های زندگی کودکان رخنه می‌کند. از سوی دیگر اعتیاد به تلفن همراه باعث می‌شود تا کودکان تمایل کمتری به انجام فعالیت‌های بدنی داشته باشند و این امر آنان را در معرض خطر چاقی و سایر بیماری‌ها قرار می‌دهد، که بعدا می‌تواند به بیماری‌های مضر مانند دیابت و فشار خون بالا تبدیل شود.
علی‌رغم اطلاع از برنامه‌های مرتبط با آموزش، کودکان بیشتر وقت خود را صرف انجام فعالیت‌های چون؛ گوش دادن به موسیقی، انجام بازی‌های موبایلی، چت و تماس با دوستان و دنبال کردن شبکه‌های اجتماعی می‌کنند. اضطراب، استرس و افسردگی از جمله مشکلاتی است که امروزه دانش‌آموزان به دلیل ارتباط ۲۴ ساعته با دوستان و سایر افراد با آن روبرو هستند. وابستگی شدید به تلفن همراه منجر به بروز پدیده «گیجی ذهن» می‌شود. استفاده بیش از حد از اینترنت و تلفن همراه باعث حواس پرتی دانش‌آموزان خواهد شد. علاوه بر ضعف تمرکز، این امر همچنین بر آگاهی آنان تأثیر می‌گذارد و در نهایت منجر به بروز «ذهن منفعل» می‌شود که به راحتی همه چیز را فراموش می‌کنند.
کودکان در سراسر جهان از تلفن‌های هوشمند برای اهداف مختلفی استفاده می‌کنند. برخی از کودکان ساعت‌ها با دوستانشان صحبت می‌کنند، در حالی که برخی دیگر وقت خود را صرف بازی‌های بی‌شمار تلفنی می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد از تلفن همراه علاوه بر تاثیرات منفی بینایی کودکان، می‌تواند باعث تحریک‌پذیری و پرخاشگری آنان گردد.
برخی از تأثیرات منفی پنهان استفاده از تلفن همراه که بیشتر در بین کودکان و نوجوانان شایع می‌باشد را می‌توان، سردرد، کاهش توجه، اختلالات خواب و افسردگی نام برد. امروزه بسیاری از افراد، به ویژه نوجوانان، فقدان ارتباط رودرو (انسانی) را تجربه می‌کنند و آنان سعی می‌کنند این فقدان ارتباط را با ارتباطات تلفن همراه جبران کنند. نوجوانی به خودی خود دوره ساده‌ای از زندگانی نیست و در شرایط کنونی استفاده بیش از حد از تلفن همراه می‌تواند به نوع جدیدی از اعتیاد به تلفن همراه منجر گردد. چت‌های چند ساعته و صدها پیام، در کنار کاهش مهارت‌های ارتباطی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات روانی شود.
کودکان می‌توانند با پیام‌ها، تصاویر یا متن‌های نامناسبی که دوستانشان یا آنها در آن گروه به اشتراک گذاشته‌اند روبرو شوند و بیشتر آن را به دیگران منتقل کنند. آنها می‌توانند در سنین پایین با محتوای نامناسب (پورنوگرافی) آشنا شوند و ممکن است تحت تأثیر این موضوع دچار پرخاشگری و آسیب‌های جسمی و روحی گردند.
همچنین کودکان با حضور در شبکه‌های اجتماعی ممکن است مورد اذیت و آزار اینترنتی (خشونت سایبری) قرار بگیرند. بسیاری از کودکانی که مورد اذیت و آزار سایبری قرار گرفته‌اند، دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند که زندگی آنها را برای مدت طولانی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
اگرچه تلفن همراه نقش مهمی در توسعه تمدن بشری دارد، اما استفاده بیش از حد از آن مشکلات جدی را به همراه دارد. بنابراین اتخاذ راه‌کارهایی مناسب برای اطمینان از ایمنی تلفن همراه برای کودکان بسیار مهم است.
در حال حاضر، محتوای مطالب تولید شده برای کودکان، می‌توانند تاثیرات نامطلوبی بر رفتار کودکان داشته باشند. بنابراین، ضروری است که والدین زمان استفاده از تلفن همراه را کنترل یا محدود کنند و اطمینان حاصل کنند که کودکان فقط به برخی از برنامه‌ها، بازی‌ها و … که مناسب سن آنها هستند دسترسی دارند.
شاید به جرات بتوان گفت تنها راه حل برای کنترل استفاده کودکان از تلفن همراه ایجاد یک الگوی رفتاری مناسب از طرف والدین است. می‌توان هنگام حضور در کنار کودکان با محدود کردن استفاده از تلفن همراه آنان را به کاهش استفاده از تلفن همراه ترغیب نمود. به زبان ساده‌تر می‌توان گفت: اگر والدین می‌خواهند کودکانشان از استفاده از تلفن هوشمند دست بکشند، خودشان باید ابتدا از استفاده از آن خودداری کنند.
حسین طاهری‌فرد فعال فرهنگی و رسانه ای
انتهای پیام/
روی تصویر زیر کلیک کنید
